Bijna 1 op de 4 banen in Drenthe van een zelfstandige

Arbeidsmarktregio Drenthe telt bijna 38.000 banen van zelfstandigen; dit is maar liefst 24% van alle banen. In Nederland zijn er in 2023 ruim 2,5 miljoen zelfstandigenbanen (22% van het totale aantal banen). Dit is flink meer dan tien jaar eerder, toen er net geen 2 miljoen zelfstandigenbanen waren. Een verklaring voor het hogere aandeel zelfstandigen in Drenthe is dat de regio relatief veel banen heeft in de landbouw en de bouw. In deze sectoren werken in verhouding veel zelfstandigen. Ook in sommige beroepen werken mensen vaak als zzp’er (zelfstandige zonder personeel). Dit geldt bijvoorbeeld voor tuinders, akkerbouwers & veetelers, kunstenaars en sportinstructeurs.

Aandeel banen voor zelfstandigen per sector, Arbeidsmarktregio Drenthe, 2023. Bron: UWV

Aantal zelfstandigen neemt naar verwachting toe

UWV verwacht dat het aantal banen van zelfstandigen in Nederland in 2024 met 0,9% en in 2025 met 0,8% toeneemt, naar 2,6 miljoen banen in 2025. In arbeidsmarktregio Drenthe is de groei met 0,7% in 2024 en 0,6% in 2025 iets lager. Zowel landelijk als in Drenthe groeit het aantal banen voor zelfstandigen harder dan de werknemersbanen. De meeste zzp’ers worden zelfstandige om positieve redenen, zoals meer vrijheid in het werk of het zoeken van een nieuwe uitdaging. Ruim acht op de tien zelfstandigen willen over 5 jaar hun huidige werk als zelfstandige nog doen. Op de vraag of ze liever in loondienst of als zelfstandige willen werken, geven bijna negen op de tien zzp’ers aan het liefst als zelfstandige te werken.

Ontwikkeling banen voor zelfstandigen arbeidsmartregio Drenthe, 2018 t/m 2023 en prognose 2024 en 2025

WW’ers grijpen vaker hun kans als zelfstandige als de economie gunstig is

Voor een deel van de mensen met een WW-uitkering biedt zelfstandig ondernemerschap een goede kans op werk. In economisch gunstige tijden en op een krappe arbeidsmarkt – met grote personeelstekorten – zet een groter deel van de WW’ers de stap naar zelfstandig ondernemerschap. Van alle mensen in Drenthe die in de eerste helft van 2023 vanuit de WW weer aan het werk gingen, zette 2,1% (27 mensen) de stap naar zelfstandig ondernemerschap. Dat doen zij voornamelijk als zelfstandige zonder personeel.

WW’ers die als zelfstandige gaan werken als aandeel van alle WW’ers die aan het werk gaan, 1e halfjaar per jaar, arbeidsmarktregio Drenthe

Vanuit de WW aan de slag als zelfstandige: de startersregeling

Jaarlijks starten landelijk ruim 8.000 mensen met een WW-uitkering met de startersregeling. Met deze regeling mag een WW’er 6 maanden alle uren aan het starten van een eigen bedrijf besteden. In die periode ontvangt de WW’er dan 29% minder WW-uitkering, ongeacht hoeveel er met het werken als zelfstandige wordt verdiend. Het aandeel WW’ers dat gebruik maakt van de startersregeling nam tussen 2013 en 2023 toe van bijna 3% naar ruim 5%. Ook steeds meer mensen met een arbeidsbeperking werken als zelfstandige. Vooral de vrijheid, flexibele werkuren en eigen keuze van de werkplek kunnen aantrekkelijk zijn. Maar de keuze kan ook een negatieve reden hebben, namelijk dat het moeilijk is om als werknemer aan de slag te komen.

Afname WW-uitkeringen in Drenthe

Eind juli ontvingen 4.449 inwoners van Drenthe een WW-uitkering. Dat is 1,7% van de Drentse beroepsbevolking. In juli nam het aantal WW-uitkeringen in Drenthe af met 2,7% (125 uitkeringen). De grootste afname van het aantal WW-uitkeringen kwam vanuit de uitzendsector en de bouw. Vooral schilders ontvingen minder uitkeringen. Ook vanuit de detailhandel nam het aantal uitkeringen af. Vanuit de overige industrie was er een toename van het aantal WW-uitkeringen. Ten opzichte van vorig jaar lag de WW 7,3% hoger in Drenthe. Met name vanuit metaalindustrie, overige commerciële dienstverlening en overige industrie lopen er meer WW-uitkeringen.

Vergelijkbaar beeld WW in Friesland en Groningen

In juli nam de WW af in alle drie noordelijke provincies. Ten opzichte van vorig jaar is er overal in het Noorden sprake van een stijging van het aantal WW-uitkeringen.

• UWV verstrekte eind juli in de provincie Groningen 5.353 WW-uitkeringen; 5,0% minder dan vorige maand. In Groningen was het aantal WW-uitkeringen eind juli 2,7% hoger dan vorig jaar.
• Het aantal WW-uitkeringen in Friesland nam in juli af met 5,0% tot 5.746. Ten opzichte van vorig jaar is er in de provincie Friesland sprake van een stijging van 7,2%.